Tập đoàn ExxonMobil của Hoa
Kỳ loan báo đã tìm thấy dầu khí ở ngoài khơi Việt Nam, gần
đường yêu sách chủ quyền chín đoạn của Trung Quốc.
Báo Wall Street Journal (WSJ) trong bản tin
gửi từ Houston, Texas, nơi Exxon Mobil đặt đại bản doanh, cho hay
hãng này đã tìm thấy dầu sau mũi khoan thứ hai hồi tháng Tám
ở ngoài khơi miền Trung Việt Nam.
Mũi khoan đầu tiên đã được thực hiện hồi tháng Tư nhưng không có kết quả.
WSJ dẫn lời một người phát ngôn của Exxon
nói hôm thứ Ba 25/10 rằng các thông số thu được từ giếng khoan
số hai nằm trong lô 119 ngoài khơi Đà Nẵng đã được chuyển đi
phân tích tiếp.
Lô 119 nằm ngoài khơi thềm lục địa Việt Nam,
thuộc vùng biển các tỉnh Đà Nẵng, Quảng Ngãi và Quảng Nam,
rất gần đường chín đoạn mà Trung Quốc lập ra để đòi hỏi chủ
quyền Biển Đông. Đường yêu sách này còn được gọi là đường
'lưỡi bò', bao quanh tới 80% diện tích Biển Đông.
Thông tin mới loan ra mang tầm quan trọng
đặc biệt, không chỉ trong lĩnh vực dầu khí mà còn trong khía
cạnhkhẳng định chủ quyền của Việt Nam tại khu vực.
Nó cũng cho thấy thái độ mạnh bạo của
công ty Hoa Kỳ trong việc tiếp tục theo đuổi các dự án làm ăn
với Việt Nam cho dù bị áp lực từ Trung Quốc.
Hồi tháng 7/2008, Trung Quốc đã gây sức ép
buộc ExxonMobil ngừng dự án với Việt Nam tại khu vực mà Bắc
Kinh nói là thuộc chủ quyền Trung Quốc.
Dự án bị Trung Quốc phản đối lúc đó nằm
trên thềm lục địa phía Nam, gồm các lô 135 và 136, khu vực Tư
Chính - Vũng Mây của bồn trũng Nam Côn Sơn. Exxon lúc đó không tuyên
bố rút lui, nhưng sau đó cũng không có thêm thông tin gì về tiến
độ dự án.
Trữ lượng dầu khí
WSJ nhận xét rằng nếu lượng dầu khí mà
ExxonMobil tìm thấy quả thực có khả năng thương mại, thì đây là
tin mừng cho Việt Nam, quốc gia trông chờ nhiều vào thu nhập từ
dầu thô.
Tờ báo này nói đa số các mỏ dầu mà
Việt Nam đang khai thác đều đã quá lâu năm và khó có thể thỏa
mãn nhu cầu năng lượng và xuất khẩu ngày càng tăng.
Việt Nam đang là nước sản xuất dầu thô lớn thứ ba Đông Nam Á.
Tuy nhiên giới phân tích nói cần phải chờ xem trữ lượng tiềm năng của giếng khoan này là bao nhiêu.

Tiềm năng dầu khí có thể làm tăng tranh chấp
WSJ dẫn lời phân tích gia Phil Weiss từ công
ty Argus Research nói: "Khó có thể bình luận tầm quan trọng
của phát hiện mới này khi chúng ta chưa biết trữ lượng, nhưng
chắc chắn đây là tin tốt đối với Exxon vì khu vực khoan dầu
được nhiều người cho là giàu tiềm năng".
Nhiều công ty nước ngoài đã tìm thấy dầu
tại khu vực này, như Petroliam Nasional Bhd. của Malaysia, Premier
Oil Plc. của Anh, Gazprom OAO của Nga và Total SA của Pháp.
Giếng khoan của ExxonMobil ở lô 119, nếu
nhìn trên bản đồ trực tuyến mà chính Trung Quốc đưa ra, nằm
hoàn toàn trên thềm lục địa của Việt Nam, nhưng cận kề một
trong chín đoạn của 'đường lưỡi bò'.
Gần lô 119 là lô 120, mà Công ty thăm dò -
khai thác dầu khí Neon Energy của Úc đã cùng đối tác Việt Nam
thăm dò địa chấn hồi tháng Năm năm ngoái.
Lúc đó phía Việt Nam đã phải cử tàu hải
quân ra hộ tống công việc thăm dò của Neon vì sợ phản ứng của
Trung Quốc.
Ngoài lô 119, ExxonMobil còn có dự án thăm
dò ở hai lô kế cận là 117 và 118, đều nằm trong vùng thềm
lục địa miền Trung Việt Nam.
Tiềm năng dầu khí nếu được chứng thực ở
các lô trên thềm lục địa Việt Nam có khả năng sẽ làm tranh
chấp chủ quyền tại khu vực thêm gay gắt.
Bằng nhiều cách, Trung Quốc đã gây áp
lực buộc nhiều công ty nước ngoài muốn làm ăn với Việt Nam
phải rút lui.
Thế nhưng trong khi các hãng dầu như BP của
Anh chấp nhận ngừng dự án, thì các công ty Mỹ, được tin là
có hậu thuẫn của Washington, giữ thái độ kiên quyết hơn.